شبكه اتريوم يكي از محبوب ترين بلاك چين هايي است كه در بازار ارز ديجيتال وجود دارد كه از الگوريتم گواه اثبات كار براي اجماع خود استفاده مي كند. اين نوع شبكه از استانداردهاي مختلفي استفاده مي كند كه معروف ترين آن، استاندارد ERC-20 است. اينكه اين استانداردها چه تفاوتي با ديگر استانداردهاي موجود داشته و هر يك چه مزايا و معايبي براي شبكه بلاك چين دارد را در اين مقاله بررسي مي كنيم. براي آشنايي بيشتر با شرايط استانداردهاي اتريوم، تا انتهاي مقاله با ما همراه باشيد.
استانداردهاي اتريوم چيست؟
اتريوم دومين رمزارز برتر در بازار ارز ديجيتال است كه علاوه بر توكن اتر، سرويس هاي زيادي داشته كه يكي از اين سرويس ها، قابليت نوشتن توكن بر روي شبكه اتريوم است كه از قالب قراردادهاي هوشمند براي نوشتن اين توكن ها، استفاده مي كند. توكن هاي استاندارد ERC، اين قالب ها را نشان مي دهد. استانداردهاي شبكه بلاك چين اتريوم، شامل دستورالعمل ها و الگوريتم هايي براي ساختن توكن در شبكه اتريوم است. از جمله اين دستورالعمل ها مي توان به توسعه دهندگان اتريوم و قوانيني كه براي جامعه دومين شبكه محبوب ارزهاي ديجيتال نوشته مي شود، اشاره كرد.
در حال حاضر استانداردهاي توكن بسياري وجود دارد كه هر يك ويژگي هاي خاص خود را دارد. در مورد پلتفرم اتريوم، يك پروپوزال يا همان EIP وجود دارد كه اين پروپوزال شامل ويژگي هاي پروتكل و استانداردهاي قراردادها مي شود. هر زمان كه EIP تاييد شود، تبديل به استاندارد ERC مي شود.
استانداردهاي ERC شبكه اتريوم چيست؟
استانداردهاي ERC به عنوان پيشنهادهاي بهبود اتريوم (EIP) معرفي مي شوند. اعضاي جامعه در مورد بهبودهاي پيشنهادي بحث مي كنند و EIP ها را پس از طي يك فرآيند استاندارد تاييد مي كنند.
استانداردهاي ERC زيادي وجود دارد كه همگي در سه دسته توكن به شرح زير دسته بندي مي شوند:
توكن هاي تعويض پذير يا Fungible tokens: اين توكن ها به دليل معادل بودن قابل تعويض هستند. براي درك بهتر توكن هاي قابل تعويض، نمونه اي از اسكناس دلار را در نظر مي گيريم. اسكناس دو دلاري را مي توان آزادانه مبادله كرد زيرا ارزش يكساني دارند و قابل تعويض هستند.
توكنهاي غيرقابل تعويض يا Non-fungible tokens: اين توكنها - كه معمولاً با نام NFT شناخته ميشوند - براي نشان دادن توكنهاي منحصربهفرد استفاده ميشوند و نميتوان آنها را از نظر ارزش برابر با توكن ديگري در نظر گرفت، زيرا در نوع خود بي نظير است.
توكن نيمه قابل تعويض يا Semi-fungible token: اين استاندارد بهترين در هر دو دنيا محسوب مي شود. اين توكن ها نه منحصر به فرد هستند و نه قابل تعويض. براي درك بهتر اين توكن، مثالي از بازي را در نظر بگيريد كه در آن يك شي درون بازي، مانند يك ماشين، مي تواند چندين نسخه داشته باشد كه هر كدام متعلق به بازيكنان مختلف است. آنها NFT نيستند زيرا منحصر به فرد نيستند، زيرا ماشيني كه متعلق به يك بازيكن است مانند ماشين بازيكن ديگر است اما از نظر شناسه ماشين متمايز است.
همان طور كه گفته شد، استانداردهاي ERC همان EIP هاي نهايي شده اي بوده كه مجموعه اي از استانداردهايي هستند كه براي توسعه دهندگان اتريوم مي توان از آن استفاده كرد. تمامي قراردادهاي هوشمندي كه با استفاده از استاندارد ERC ساخته مي شوند داراي يك رابط مشترك بوده كه مي توان از آن براي ارتباط گرفتن با ديگر قراردادها استفاده كرد. براي اينكه هر يك از استانداردهاي ERC را متمايز كنند، آن را با يك عدد نمايش مي دهند. اين عدد نشان دهنده شماره طرح پيشنهادي و پروپوزالي است كه توسط افراد پيشنهاد شده است.
در اين ميان معروف ترين استانداردي كه براي اتريوم استفاده مي شود، همان استاندارد ERC-20 است كه در جامعه رمزارزها قرار دارد و بيشتر توكن هاي ايجاد شده بر بستر پلتفرم اتريوم قرار دارد. استفاده از استانداردها در نوشتن قراردادهاي هوشمند يك توكن اجباري نيست اما استفاده از اين استانداردها اين قابليت را به كاربران مي دهد تا با ديگر كيف پول ها، صرافي و قراردادهاي هوشمند كار كنند. در ادامه به معرفي بهترين استانداردهاي اتريوم مي پردازيم.
- ERC-20
- ERC-223
- ERC-621
- ERC-721
- ERC-777
- ERC-1155
- ERC-1400
استاندارد ERC-20 اتريوم چيست؟
يكي از بهترين استانداردهاي اتريوم، استاندارد ERC-20 است كه از سال 2015 مطرح شد و به صورت رسمي در سپتامبر 2017 تاييد شد. اين استاندارد شروع خوبي براي استاندارد شدن توكن بود. البته استاندارد ERC-20 بر اكوسيستم اتريوم مسلط شده و جزو محبوب ترين استانداردهاي توكن در شبكه اتريوم است. توكن استاندارد ERC-20 در پروژه هايي همچون اياس و بنكور استفاده شده كه داراي 6 عملكرد است:
• انتقال از حساب: اين عملكرد مانند عملكرد انتقال بوده، منتها با اين تفاوت كه هر انتقال بعد از عرضه اولين توكن است.
• انتقال: همان طور كه از نامش مشخص است عملكرد ارسال توكن ها از عرضه اوليه توكن به كيف پول كاربر امكان پذير مي شود. اين نوع عملكرد، آدرس گيرنده و تعداد توكن هايي كه بايد منتقل شوند را مشخص مي كند.
• موجودي كل: موجودي كل تنها يكبار و در شروع پيدايش توكن اجرا مي شود. اين نوع عملكرد تنها تعداد كل توكن هاي موجود را تعيين مي كند كه هرگز نمي توان آن را تغيير داد.
• موجودي حساب: در اين عملكرد مي توان مشخص كرد كه چه مقدار توكن در حساب وجود دارد.
• تاييد: اين نوع عملكرد، موجودي توكن هاي تراكنش را در مقابل كل موجودي توكن بررسي مي كند.
• اجازه: اين نوع عملكرد بررسي مي كند كه آيا حساب كاربر داراي توكن كافي براي پرداخت تراكنش است يا خير.
البته اين نكته را در نظر داشته باشيد كه تمامي استانداردهاي ERC-20 يك روش انقلابي در توسعه ICO بود. در اين ميان هزاران توكن ERC-20 رشد و توسعه پيدا كرده اند كه به غير از مزيت هايي خود، فاقد هر گونه ايراد و نقصي است. اما بايد در نظر بگيريد كه اين نوع استاندارد، يك مشكل اساسي دارد كه در ادامه توضيح خواهيم داد.
مشكل استاندارد اتريوم نوع ERC-20 چيست؟
يكي از استانداردهاي اتريوم، ERC-20 بوده كه مشكل آن مرتبط به عملكرد انتقال توكن ها بين حساب ها بود. اين نوع استاندارد از دو روش ارسال توكن حمايت مي كند كه شامل انتقال يا تاييد به همراه انتقال از حساب است. به طور مثال زماني كه مي خواهيد توكن ها را به آدرس كيف پول يك فرد ديگري منتقل كنيد، عملكردي كه بايد مورد استفاده قرار دهيد، عملكرد انتقال است. با استفاده از اين عملكرد، موجودي حساب شما و موجودي حساب شخص ديگر براي تعداد توكن هاي ارسالي بررسي مي شود.
اما در مورد توكن هاي استاندارد ERC-20، روش صحيح واريزهاي قرارداد هوشمند، استفاده از عملكرد تاييد به علاوه انتقال حساب است. البته تاييد به قرارداد هوشمند اين قابليت را مي دهد تا از موجودي حساب شما كم كند. بنابراين در عملكرد انتقال از حساب، توكن ها از حساب شما به قرارداد هوشمند منتقل خواهد شد.
مشكلي كه اين استاندارد دارد اين است كه به صورت آني مشخص نبود كه كدام يك از تراكنش هادر قراردادهاي هوشمند استفاده مي شود. بنابراين ميليون ها دلار در زمان انتقال توكن ها از دست مي رفت. البته انجام دو تراكنش به جاي استفاده از يك تراكنش، هزينه تراكنش را چند برابر مي كرد و به صورت طبيعي زمان پردازش نيز افزايش مي يافت.
استاندارد ERC-223 اتريوم چيست؟
همان طور كه گفته شد، مشكلي كه استاندارد ERC-20 داشت، اين است كه توكن هاي ERC-20 را مي توان به آدرس هايي كه از ERC-20 حمايت نمي كنند، نيز ارسال كرد. اين روش موجب از دست رفتن تعداد بسياري از توكن ها مي شود. اين نكته را در نظر داشته باشيد كه تمام قراردادهاي هوشمند اتريوم، از استاندارد ERC-20 حمايت نمي كند. البته اين مشكل نيز وجود دارد كه چنين مكانيزم بازدارنده، براي جلوگيري كاربران از ارسال توكن هاي ERC-20 به اين نوع از آدرس ها وجود ندارد. پس شبكه تراكنش را تاييد كرده و توكن ها به آدرس مورد نظر ارسال خواهد شد اما از آنجايي كه براساس استاندارد نيست، به صورت مداوم مسدود مي شود.
استاندارد ERC-223 براي جلوگيري از اين شرايط و ارائه بهبودهاي ديگر ايجاد شد. اين استاندارد عملكردهاي انتقال و انتقال از حساب را به يك عملكرد واحد به نام ذخيره سازي توكن تركيب كرده است. اين نوع عملكرد تنها توسط قراردادهاي دريافت كننده اي قابل استفاده است كه روش كار با توكن ارسال شده را مشخص كرده است. هر دو عملكرد، يك لايه حسابرسي جديد اضافه خواهد كرد كه مانع از بين رفتن سرمايه خواهد شد.
مزاياي استاندارد ERC-223 اتريوم
استاندارد ERC-223 تمامي چالش هايي كه در مورد استاندارد ERC-20 وجود دارد را برطرف كرده و از جمله مزايايي كه مي توان براي اين استاندارد بيان كرد شامل:
• هيچ توكني از بين نمي رود: با بروز رساني هايي كه انجام شده است، عملكرد انتقال براي قراردادهاي هوشمند انجام مي شود، كاربران مي توانند تمامي مراحل انتقال را براي تمامي كيف پول و قراردادهاي هوشمند امكان پذير كنند و از اين طريق ديگر هيچ توكني از بين نمي رود.
• عدم حمايت از انواع توكن هاي ورودي: منظور از اين عبارت اين بوده كه توسعه دهندگان قرارداد هوشمند، اين امكان را دارند كه توكن هاي ورودي كه پشتيباني نمي شود را، نپذيرند.
• ارزان شدن تراكنش ها: مزيت استاندارد اتريوم از نوع ERC-223 اين است كه به قراردادهاي هوشمند اين قابليت را مي دهد تا تاييد به جاي دو تراكنش را با يك تراكنش امكان پذير كرده كه در اين حالت انرژي كمتري نياز است.
استاندارد ERC-621 اتريوم
از ديگر استاندارد اتريوم كه در سال 2017 معرفي و تاييد شد، استاندارد ERC-621 بوده كه در واقع توسعه اي بر روي استاندارد ERC-20 است. در استاندارد ERC-20، مي توان ميزان كل توكن هاي در حال گردش را تغيير داد. در استاندارد ERC-20 تنها يكبار عرضه توكن امكان پذير است.
استاندارد ERC-721 اتريوم
اين استاندارد با ديگر استانداردهاي اتريوم متفاوت بوده و هر يك از اين نوع استانداردهاي توكن، براي كاربران ارزش خود را خواهد داشت. توكن هاي NFT، از جمله توكن هايي هستند كه هيچ شباهتي با يكديگر نداشته و مي توانند فرصت هاي جديد ايجاد كنند. اما استاندارد ERC-20 مشابه با يكديگر بوده و هيچ اختلافي بين آنها وجود ندارد. مهم ترين كاربردي كه مي توان براي استاندارد ERC-721 بيان كرد، بازي كريپتوكيتيز است. مزيت هاي بي شماري مي توان براي غير قابل تفويض بودن توكن ها برشمرد.
توكن هاي ERC-721 مي توانند در هر تبادلي استفاده شوند، اما ارزش توكن به دليل منحصر به فرد بودن و كمياب بودن آن است. برنامه هايي كه از استاندارد ERC-721 استفاده مي كنند، مي توانند مالكيت يك دسته از موارد را ثبت كرده و آن را به حساب با نام مستعار اختصاص دهند. در اين حالت نيازي به اعتماد به برنامه نبوده و تنها مي توانيد روش عملكرد را بخوانيد.
درواقع اين استاندارد براي پيادهسازي توكنهاي منحصربهفرد كه مجموعههاي ارزشمند را نشان ميدهند استفاده ميشود. قراردادهاي هوشمند ERC-721 بايد داراي هشت عملكرد اجباري و دو عملكرد اختياري براي مطابقت با استاندارد ERC-721 باشد. اين استاندارد مقدار مشخصي از توكنها و عملكردهاي غيرقابل تعويض را براي شناسايي مالك NFT و انتقال مالكيت NFT از يك نهاد به نهاد ديگر تعريف ميكند.
محدوديت هاي ERC-721
ERC-721 اولين استانداردي بود كه با توكن غيرقابل تعويض مقابله كرد و پس از عرضه بازي كريپتوكيتيز (CryptoKitties) به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. اين بازي شبكه اتريوم را مسدود كرد زيرا هر انتقال مالكيت به يك تراكنش نياز داشت كه منجر به انبوهي از تراكنشها ميشد. يكي ديگر از محدوديت هاي ERC-721 اين است كه پس از استقرار قرارداد، هيچ توكن ديگري نمي توان به آن اضافه كرد، به اين معني كه براي هر NFT جديد، يك قرارداد جديد بايد مستقر شود.
استاندارد ERC-777 اتريوم
از ديگر استانداردهاي اتريوم، استاندارد ERC-777 بوده كه نسخه بهبود يافته استانداردهاي ERC-20 و ERC-223 است. مزيتي كه اين استاندارد دارد اين است كه مانع از دست رفتن سرمايه مي شود و از يك عملكردي به نام send استفاده مي كند كه دو تراكنش در ERC-20 را به يك تراكنش كاهش مي دهد. در اين حالت هزينه ها كم و عملكرد افزايش مي يابد.
جهت آشنايي با توكن هاي برتر اتريوم بر روي لينك مربوطه كليك كنيد.
كاربردي كه مي توان براي اين استاندارد بيان كرد، اين است كه مي توانند اپراتور خود را مشخص كنند. اين گزينه به كاربران اين امكان را مي دهد تا آدرس هايي را مشخص كنند كه در هر لحظه اين قابليت را داشته تا ارسال كرده و بسوزانند و در هر لحظه اين امكان را خواهند داشت تا آن را متوقف كنند.
استاندارد ERC-1155 اتريوم
از ديگر استانداردهاي اتريوم، ERC-1155 بوده كه توسط شركت Enjin ساخته شده است كه هدف آن ايجاد دارايي هاي قابل تعويض و غير قابل تعويض بر روي شبكه اتريوم است. از طريق شبكه اتريوم، توكن هاي مبتني بر اين استاندارد امن، قابل خريد و فروش و غير قابل هك است. با استفاده از اين استاندارد معاملات كارآمدتر و تراكنش هاي بيشتري فراهم مي شود كه نتيجه آن صرفه جويي در هزينه هاست. اين استاندارد، توكن هاي كاربردي و توكن هاي غيرقابل تعويض را امكان پذير مي كند.
استاندارد ERC-1155 نوعي استاندارد مبتني بر شبكه اتريوم است كه ويژگي هاي دو استاندارد شبكه اتريوم و ERC-721 و ERC-20 را با يكديگر تركيب مي كند. در حال حاضر اين استاندارد به توكن هاي تعويض پذير و غير قابل تعويض و نيمه تعويض پذير تقسيم مي شوند. به عبارت ساده تر استاندارد ERC-1155 مي تواند بر محدوديت هاي ERC-20 و ERC-721 غلبه كند. اين استاندارد، قرارداد هوشمند را ملزم به اجراي شش عملكرد اجباري و چهار رويداد ميكند. استاندارد ERC-1155 مي تواند توكن هاي قابل تعويض و غيرقابل تعويض را از يك قرارداد هوشمند مديريت كند. توكنهاي نيمه قابل تعويض بهعنوان توكنهاي قابل تعويض شروع ميشوند كه ميتوانند به راحتي با توكنهاي ديگر معامله شوند. با اين حال، بعداً مي توان آنها را به NFT تبديل كرد. آنها براي تجارت چندين توكن به طور همزمان استفاده مي شوند.
براي درك بهتر، مثالي از بازي را در نظر بگيريد كه در آن بازيكن يك تفنگ دستي را باز مي كند كه يك دارايي در بازي است. در آن زمان، بازيكن ميتواند به راحتي آن را با بازيكنان ديگري كه داراي همان تفنگ هستند مبادله كند، اما پس از يك سطح مشخص، آن تفنگ دستي طبق قرارداد هوشمند به شعلهافكن ارتقا مييابد و اكنون اين به NFT تبديل شده است.
براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه آموزش ارز ديجيتال، بر روي لينك كليك كنيد.
استاندارد ERC-1400 اتريوم
از ديگر استانداردهاي اتريوم، مي توان به ERC-1400 بوده كه براي اوراق بهادار استفاده مي شود. توكنيزه كردن اوراق بهادار، مساله اي است كه چندين سال بوده كه ذهن كاربران را مشغول خود كرده است. از ديگر قابليت هايي كه بلاك چين دارد اين است كه تراكنش هاي مربوط به اوراق بهادار را در سراسر جهان ثبت كند.
كلام آخر
در اين مقاله به معرفي استانداردهاي اتريوم پرداختيم و متوجه شديد كه شبكه بلاك چين اتريوم از پرطرفدارترين هاي شبكه هاي ارز ديجيتال است كه استفاده از آن مزاياي بي شماري به همراه دارد. بزرگترين مزيتي كه اين شبكه به همراه دارد، همان قراردادهاي هوشمند است. براي ايجاد اين قراردادهاي هوشمند، بايد از الگوريتم و دستورالعمل هاي پذيرفته شده در اين شبكه استفاده كرد.